جام جهانی ۲۰۰۲؛ آیا بزرگترین تبانی تاریخ فوتبال اتفاق افتاد؟
تاریخ انتشار: ۲۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۳۳۲۸۹
بهترین اما جنجالبرانگیزترین عملکرد یک تیم آسیایی در جام، به بازیهای کره جنوبی در جام جهانی ۲۰۰۲ برمیگردد و آن هم هنگامی که این تیم در بازیهایی مشکوک به تبانی، اسپانیا و ایتالیا را حذف کرد.
جامجهانی فوتبال که دههها است همچون رقابتهای المپیک هر چهار سال یک بار نگاه میلیونها نفر را به خود خیره میکند، هر چند رخدادی ورزشی است اما از تحولات زمانه خود برکنار نبوده و نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
برگزاری جام جهانی با ترس و لرز
حوادث ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ باعث شد تا جهان در یک شوک فرو برود و حالا یک سال بعد هنگامی که قرار بود بزرگترین جام فوتبالی در جهان برگزار شود، تامین امنیت به بزرگترین دغدغه تبدیل شده بود. به همین دلیل هم هنگامی که قرار شد هفدهمین دوره جام جهانی از می تا ژوئن ۲۰۰۲ در دو کشور کره جنوبی و ژاپن برگزار شود، در اطراف سکوها پدافند نصب شد تا بتوانند از حملات هوایی احتمالی جلوگیری کنند.
هرچه که بود جام جهانی شروع شد تا غولهای فوتبال به مصاف یکدیگر بروند اما در این میان یک مساله توجه بسیاری را به خود جلب کرد و تا به امروز نیز با یک علامت سوال مواجه است؛ آن هم بازی دو تیم ایتالیا و کره جنوبی میزبان است. این بازی با قانون گل طلایی باعث حذف ایتالیا از جام شد و کره جنوبی را به یک چهارم نهایی فرستاد.
صعود کره از گروه صخرههای سخت
هنگامی که کره جنوبی با پرتغال، آمریکا و لهستان همگروه شده بود، شانس کرهایها برای صعود خیلی زیاد تصور نمیشد اما بازی آنها با لهستان خیلی از پیشبینیها را تغییر داد، تیم ملی کره جنوبی توانست در نخستین دیدار خود لهستان را با نتیجه ۲ بر صفر شکست دهد و نشان دهد که میخواهد در این جام شگفتیسازی کند.
بازی دوم آنها با آمریکا بود؛ بازی که بر خلاف انتظاری که مردم کره جنوبی از تیمشان داشتند با نتیجه مساوی به پایان رسید. حالا آنها باید به مصاف پرتغال قدرتمند با ستارهای همچون لوییس فیگو میرفتند؛ بازی که کمتر کسی پیشبینی برد کره را داشت اما در عین ناباوری تک گل دقیقه ۷۰ پارک جی سونگ باعث شد تا پرتغال در دور گروهی با جام خداحافظی کند.
قربانی کردن اسپانیا
کره جنوبی که پرتغال را از جام حذف کرده بود و نیز ایتالیایی که وصف آن را در ادامه خواهیم گفت، برای رفتن به جمع چهار تیم برتر، میبایست به مصاف یکی دیگر از غولهای فوتبال یعنی اسپانیا می رفت؛ تیمی که از بازیکنانی همچون کاسیاس، ژاوی، رائول، پویول، لوئیس انریکه و ... برخوردار بود و آمده بود تا کره میزبان را از جام حذف کند اما همه چیز در مستطیل سبز تغییر کرد و آن هم به کمک سوتهایی بود که جمال القندور داور مصری به صدا در میآورد.
القندور که ناداوریهایش را بسیاری از ایرانیها در یکی از حساسترین مسابقهها با عربستان از یاد نبردهاند، در قضاوت عجیب دیگر، آن هم در جام جهانی دو گل سالم لاروخا بازیکن اسپانیا را نادیده گرفت تا بازی به ضربات پنالتی ختم شود و در نهایت اسپانیا قربانی دیگر این جام لقب بگیرد. تصمیماتی که در این بازی گرفته شد، همچنان مورد سوال بسیاری قرار گرفته است و بسیاری معتقدند که شکست اسپانیا برنامهریزی شده بوده است.
چند سال بعد روزنامه ایتالیایی «کوریهره دلّو اسپورت» (The Corriere dello Sport) نوشت داور این دیدار را جک وارنر نایب رئیس فیفا تعیین کرده بود. این روزنامه ادعا کرد که وارنر وظیفه داشته تا در آن تورنمنت برای برخی مسابقات داورانی را تعیین کند که بازی کره جنوبی و اسپانیا هم یکی از آنها بوده است. وارنر چندی بعد به دلیل فساد از سوی دادگستری آمریکا دستگیر شد و کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال جهانی او را به صورت مادامالعمر از فعالیت در عرصه فوتبال محروم کرد.
کره جنوبی،-ایتالیا؛ جنجالبرانگیز و همچنان مبهم
در مرحله یک هشتم نهایی و پیش از دیدار با اسپانیا، مستطیل سبز استادیوم دئجون شاهد یک دیدار جنجالبرانگیز و پرحاشیه بود؛ یعنی مصاف کره جنوبی مقابل ایتالیا. کره جنوبی که تا اینجای کار هم با حرف و حدیث های فراوان بالا آمده بود حالا به ایتالیای قدرتمند روبرو شده بود و به نظر میآمد که راهی جز خداحافظی با جام ندارد. با این حال، همیشه آن طوری نمیشود که ما فکر میکنیم و دستهای نامرئی قرار بود کار خودش را بکند.
بازی شروع شده بود و در دقیقه پنج بازی درخشش بوفون پنالتی اعلام شده به نفع کره را برباد داد تا کریستین ویری در دقیقه ۱۸ با یک گل آتزوری را پیش بیاندازد اما این گل آغازی برای شروع جنگ درون زمین بود. حالا ساق پاهای پائولو مالدینی، فرانچسکو توتی و الساندرو دلپیرو با تکلهای خشن و خطاهای خطرناک تیم میزبان به شدت ضربه میخورد.
ضربات پی در پی بازیکنان کره جنوبی هوش از سر بایرون مورنو داور اکوادوری برده بود اما این دلیلی نمیشد تا او چشم بر روی هر خطای کرهایها ببندد. ایتالیاییها در مقابل یکی از خشنترین تیمهایی که در طول تاریخ با آن رو به رو شده بودند، قرار گرفتند و در دقایق پایانی بازی گل تساوری را دریافت کردند.
بازی با خشونت تمام دنبال میشد و گل صحیحِ دامیانو تومازی در وقت اضافه اول از سوی داور مردود شد اما کارت زرد دوم توتی آب سردی بر روی ایتالیا ریخت، در حالی که داور با صحنه فاصله زیادی داشت فرانچسکو را به جرم فریب برای گرفتن پنالتی، با کارت زرد دوم از بازی اخراج کرد تا دقیقه ۱۱۸، آن یونگ هوان با قانون گل طلایی همه چیز را برای ایتالیا در جام تمام کند.
سوت پایان بازی به صدا در آمد و لاجوردیپوشان با سناریویی مشابه اسپانیا از جام حذف شدند. زننده گل کره جنوبی در آن زمان به صورت قرضی پیراهن پروجا ایتالیا را بر تن داشت اما همه چیز برای او هم تمام شده بود و آن زمانی بود که فردای دیدار، لوچانو کائوچی ریاست باشگاه اعلام کرد «من صلاح نمیبینم به بازیکنی دستمزد بدهم که فوتبال ایتالیا را نابود کرده است!» و یونگ هوان را از جمع بازیکنان این تیم کنار گذاشت و قراردادش یک طرفه فسخ شد.
البته زدن گل تنها جرم بازیکن کرهای نبود بلکه شاید مصاحبهاش پس از دیدار و شادی گل او باعث اخراجش از ایتالیا شد. ۲۰ سال بعد از آن بازی عجیب، هوان در مصاحبه با نشریه «گاتزتا دلواسپورت» گفت «به خوبی آن دیدار را به خاطر دارم. انگار که دیروز بود. یک شب فراموش نشدنی برای من و تیم ملی کشورم. هیچ کس باور نمیکرد ما ایتالیا را شکست دادهایم. گاس هیدینک سرمربی ما بود و به خوبی چه از لحاظ روانی و چه از لحاظ بدنی، تیم را آماده ورود به مسابقات کرد. از هیچ تیمی ترس نداشتیم»
کره جنوبی البته نتوانست به فینال راه پیدا کند و با شکست مقابل آلمان به دیدار ردهبندی رفت تا مقابل ترکیه نیز شکست بخورد و برزیل بتواند با شکست ۲ بر صفر آلمان، قهرمان جام شود.
در «جام جهانی ۱۹۳۸؛ در منگنه نازیسم، به کام فاشیسم» گفتیم چگونه نخستین ادوار جام جهانی زیر سایه جنگطلبی رهبران اروپا قرار گرفت اما سقوط آنان سبب نشد بلافاصله شرایط به زمان پیش از جولان هیتلر، موسولینی و ژنرال فرانکو برگردد.
فوتبال و جام جهانی همچنان تحت شعاع آثار جنگ و کشمکشهای سیاسی قرار گرفت و آنچنان که در «جام جهانی ۱۹۵۰؛ فرودستان هندی و رویای بربادرفته» و «جام جهانی ۱۹۵۴؛ ظهور و سقوط قدرتها» روایت شد، با مباحث مربوط به «شمال _ جنوب» در معادلات روابط بینالملل و تقابل اغنیا و فقرا گره خورد.
در ادامه، «ژوست فونتین» فرانسوی با ۱۳ گل در «جام جهانی۱۹۵۸؛ آقای گل پَرپَر شده» لقب گرفت و در «جام جهانی ۱۹۶۲؛ بیرحمانهترین بازی فوتبال» در سانتیاگو پایتخت شیلی به نمایش گذاشته شد و اما در «جام جهانی۱۹۶۶؛ توفانی زرد که از اردوگاه کار اجباری سر در آورد»، همان بازیکنان تیم ملی کره شمالی بودند که بعد شگفتیساز شدن در یک چهارم نهایی ناکام ماندند و پس از بازگشت به کشورشان به اردوگاههای کار اجباری فرستاده شدند.
با رنگی شدن فوتبال روی صفحه میلیونها تلویزیون، «جام جهانی ۱۹۷۰؛ خداحافظی شادترین اسطوره فوتبال» هنرمندی پله اسطوره فوتبال جهان را واضحتر به تصویر کشید. چهار سال بعد از آن یعنی «جام جهانی ۱۹۷۴؛ دو آلمان در یک مستطیل سبز» ظاهر شدند و به دنبال آن «جام جهانی ۱۹۷۸؛ قهرمانی که شکنجهگر و زندانی را لحظهای همبسته کرد» ماجرای قهرمانی آرژانتینیها در فضای پرالتهاب سیاسی بود.
«جام جهانی ۱۹۸۲؛ هنرنمایی چگوارای فوتبال» دکتر سوکراتس چشم میلیونها نفر را خیره کرد تا پس از آن نوبت به مارادونا دیگر نابغه فوتبال برسد و این فریاد پرطنین شود؛«جام جهانی ۱۹۸۶؛ دیهگو تو بهترینی».
صحنه ماندگار دوره بعدی «جامجهانی ۱۹۹۰؛ ظهور استعدادی تازه اما شکننده/اشکهایی که مردم را عاشق فوتبال کرد» بود. سیزدهمین زاویه کمتر دیده شده هم به «جامجهانی ۱۹۹۴؛ پاسخ گل به خودی با گلوله» اختصاص یافت.
«جام جهانی ۱۹۹۸؛ سیاسیترین بازی در پایان قرن» برای میلیونها ایرانی یادآور بازگشت ایران به جام پس از دههها دوری از بزرگترین رقابت فوتبالی جهان بود.
منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: فوتبال ، جام جهانی فوتبال ، فیفا ، تیم ملی کره جنوبیمنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: فوتبال جام جهانی فوتبال فیفا تیم ملی کره جنوبی جام جهانی قرار گرفت میلیون ها کره جنوبی سال بعد تیم ملی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۳۳۲۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پرسپولیس چه زیبا باخت/ برد آلومینیوم اراک در تاریخ فوتبال کمنظیر بود
عصر ایران؛ اهورا جهانیان - جام حذفی، زیباست چراکه قربانگاه بزرگان است! در فوتبال هر کشوری، تیمهای ضعیف، یا تیمهایی که جزو غولهای مدعی نیستند، در جام حذفی میتوانند طعم "قهرمانیِ کشوری" را بچشند.
در لیگ تیمی قهرمان میشود که عملکردش طی 30 یا 34 یا 38 هفته بهتر از سایر تیمها باشد. اما یک تیم نه چندان قدرتمند، برای قهرمانی در جام حذفی کار به مراتب آسانتری در پیش دارد.
اما جدا از شانس قهرمانی تیمهای کوچک، لذت و هیجان حذف تیمهای بزرگ نیز جزو افتخارات و خاطرات خوش تیمهای کوچک و تماشاگران این تیمهاست. شکست دیشب پرسپولیس در برابر آلومینیوم اراک، شبی فراموشنشدنی را در شهر اراک رقم زد.
دست کم فوتبالدوستان این شهر، تا مدتها دیشب را فراموش نخواهند کرد. همان طور که مردم اهواز هنوز هم خاطرۀ برد 3 بر 1 شاهین اهواز در برابر پرسپولیس را فراموش نکردهاند.
در آن بازی تاریخی، شاهین اهواز با درخشش مهاجم چپپای خودش: فرزاد آهکپور، در روز هفتم فروردین 1368، در مرحلۀ نیمهنهایی جام حذفی شکست داد. مقابل چشمان ناباور و شاد انبوه تماشاگران اهوازی.
جنگ تازه تمام شده بود و خوزستان ققنوسوار در حال برخاستن از خاکستر خودش بود. پیروزی شاهین اهواز مقابل پرسپولیس، چیزی بیش از یک "برد فوتبالی" بود. پرسپولیسِ علی پروین، در شهر اهواز ابتدا 1 بر صفر پیش افتاد. با گل مرتضی کرمانی مقام (یا مجتبی کرمانی مقدم!).
ولی تیم شاهین نگذاشت تماشاگرانش در شهر اهواز مغموم به خانه برگردند. سه گل زد و رفت فینال و قهرمان جام حذفی شد و از آنجا هم به جام در جام آسیا رفت. غرور فوتبالی خوزستان با گلهای فرزاد آهکپور و برد تاریخیِ شاهین اهواز مقابل پرسپولیس، احیا شد.
دیشب هم در اراک نفس پیروزی آلومینیوم اراک مقابل پرسپولیس مهم بود؛ ولی واقعۀ مهمتر نحوۀ پیروزی آلومینیوم بود. آلومینیوم اراک در دقایق 11 و 25 دو گل خورده بود. هر چه هم حمله میکرد، به در بسته میخورد تا اینکه بالاخره در دقیقۀ 84 به گل اول رسید. داور هفت دقیقه وقت تلفشده اعلام کرده بود و آلومینیوم در دقیقۀ 95 گل تساوی را زد.
چنین بازگشتی، روحیۀ بالایی میخواهد. اما قسمت مهمتر قصه در وقت اضافی رقم خورد. در وقت اضافی اول، پرسپولیس یک گل دیگر زد و بازی با نتیجۀ 3 بر 2 به سود پرسپولیس، به نیمۀ دوم وقت اضافی رفت.
سه دقیقه بعد از شروع نیمۀ دوم وقت اضافی، پرسپولیس یک گل دیگر زد. آلومینیوم اراک که یکبار دو گل عقب افتاده بود، دوباره دو گل عقب افتاد. اینکه بازیکنان آلومینیوم اراک دو بار موفق شدند ورق را برگردانند، فینفسه عجیب بود ولی بازی دیشب جزو بازیهای کمیاب در تاریخ فوتبال جهان بود؛ چراکه یک تیم دو بار توانست عقبافتادنِ دوگلهاش از تیم حریف را جبران کند. آن هم حریفی به مراتب قویتر از خودش.
واقعا تساویای از این دست، در فوتبال ایران و جهان نه که بینظیر، که کمنظیر بود. نگارنده شخصا چنین تساوی عجیبی را به یاد ندارد. بعید است که چنین موردی قبلا در تاریخ فوتبال رقم نخورده باشد؛ ولی قطعا مورد عجیب و کمشماری بوده.
شروین بزرگ در دقیقۀ 111 برای آلومینیوم گل زد و بازی 4 بر 3 شد و علیرضا نقیزاده هم در دقیقۀ 121 بازی را به تساویِ 4 بر 4 کشاند. دو گل تساوی، هر دو هم در وقتهای تلفشده. اولی در دقیقۀ 94، دومی در دقیقۀ 121. واقعا مسابقۀ عجایب بود!
فرض کنید در مسابقۀ تاریخی ایران و استرالیا، بازی رفت در ورزشگاه آزادی، به جای تساوی 1 بر 1، با تساوی 2 بر 2 به پایان رسیده بود. در بازی برگشت نیز همان سناریویی رقم میخورد که خورد. یعنی استرالیا 2 بر صفر از ما جلو میافتاد و ما هم دو گل میزدیم و بازی به تساوی کشیده میشد.
در این صورت بازی به وقت اضافی میرفت. اگر استرالیا در وقت اضافی اول یک گل میزد و در وقت اضافی دوم هم یک گل دیگر میزد، آیا ما ایرانیها کوچکترین امیدی داشتیم که دوباره دو گل دیگر بزنیم و بازی را به تساوی 4 بر 4 بکشانیم؟ و اگر این طور میشد و کار به ضربات پنالتی میکشید و در ضیافت پنالتیها جواز حضور به مرحلۀ بعد (یعنی جام جهانی) را بدست میآوردیم، آیا تا منتهیالیه هیجان و شادی پیش نرفته بودیم؟
واقعا تماشاگران آلومینیوم اراک، دیشب چطور چنین فرایندی را از سر گذراندند؟ اگر بازی دیشب با یک گل در دقیقۀ 12 به سود آلومینیوم تمام میشد، اراکیها قطعا راضی بودند ولی این کجا و آن که در عالم واقع رخ داد کجا؟!
غرض اینکه یک مسابقۀ فوتبال، اگر فراز و فرود چندانی نداشته باشد، شاید حتی برای تماشاگران حاضر در ورزشگاه نیز آن قدرها مهم از آب درنیاید؛ ولی وقتی تیمت تیم ضعیفتر میدان است و دو بار عقبافتادگی با دو گل را جبران میکند و نهایتا در ضربات پنالتی از پس قویترین تیم ایران در هفت هشت سال اخیر برمیآید، باید گفت: شبی خوش است، بدین قصهاش دراز کنید!
در فینال جام جهانی 1986 هم آرژانتین دو بر صفر از آلمان جلو بود. ژرمنها دو گل زدند و بازی برابر شد. اگر کار به وقت اضافی میکشید و آرژانتین دوباره دو گل دیگر میزد، سپس آلمان هم دوباره دو گل دیگر میزد، تازه قصه شبیه بازی پرسپولیس و آلومینیوم اراک شده بود!
یا در همین جام جهانی اخیر، آرژانتین دو بر صفر از فرانسه پیش بود. فرانسه بازی را 2 بر 2 کرد و کار به وقت اضافی کشیده شد. در وقت اضافی، آرژانتین یک گل دیگر زد و به نظر میرسید که این بار کار فرانسه تمام شده؛ ولی فرانسه مجددا توانست یک گل دیگر بزند و بازی دوباره مساوی شد.
فینال جام جهانی 2022 تا حدی شبیه بازی پرسپولیس و آلومینیوم اراک شد به جز اینکه، فرانسه وقتی عقبافتادگی 3 بر 2 را جبران کرد، کار شاقی نکرد و ضمنا در ضربات پنالتی باخت. کار شاق، جبران عقبافتادگی 4 بر 2 بود که اراکیها از پساش برآمدند. آن هم پس از اینکه یکبار عقبافتادگی 2 بر صفر را جبران کرده بودند. و البته پیروزی در ضربات پنالتی هم حسن ختامی بود بر درخشش تیم فراموشنشدنی آلومینیوم اراک.
آلومینیوم اراک با این پیروزی به مرحلۀ یکچهارم نهایی جام حذفی ایران رفت. بعید است این تیم در سه بازی بعدی هم پیروز از میدان بیرون آید و قهرمان جام حذفی شود؛ ولی چرا برای این تیم آرزوی قهرمانی نکنیم؛ تیمی که دیشب، شبی تاریخی را در فوتبال ایران و چه بسا در فوتبال جهان رقم زد.
وقتی که ایمون زاید تیم ده نفرۀ پرسپولیس را در دربی تهران، که با برتری 2 بر صفر استقلال در جریان بود، با برتری 3 بر 2 از زمین خارج کرد، رویدادی کمنظیر در تاریخ فوتبال ایران و جهان رقم خورد.
از بهمن ماه 1390 تا الان، هنوز چنان واقعهای در سطوح شناخته شدۀ فوتبال جهان (جام جهانی، جام ملتهای اروپا و آسیا، کوپا آمریکا، لیگ قهرمانان اروپا، لیگها و مسابقات جام حذفی در اروپا) رخ نداده است. قبل از آن هم، کمتر کسی به یاد دارد یک تیم ده نفره، بازی 2 بر صفر باخته را 3 بر 2 برده باشد. آن هم با هتتریک یک بازیکن.
دیشب هم رویدادی از این دست در اراک رقم خورد. یعنی کمنظیر در تاریخ فوتبال ایران و جهان. حالا شما دقت کنید ببینید از این به بعد، مثلا تا ده سال آینده، مسابقهای را در دنیای فوتبال پیدا میکنید که تیمی در یک مسابقه دو بار موفق شود عقبافتادنش با دو گل را جبران کند؟ اگر هم کسی چنین موردی را در دو سه دهۀ اخیر فوتبال جهان به یاد دارد، یا از چنین موردی در کل تاریخ فوتبال خبر دارد، لطفا نگارندۀ کماطلاع را نیز مطلع سازد.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: تعویض هایی که بلای جان پرسپولیس شد؛ کپی برداری اوسمار از روی دست یحیی